NGUYÊN TẮC 1: HỌC BẰNG TAI KHÔNG PHẢI HỌC BẰNG MẮT

Quy tắc “học bằng TAI không học bằng MẮT” này, tuy rất đơn giản nhưng mang lại hiệu quả rất lớn cho việc học ngôn ngữ. Đây chính là các mà một đứa trẻ bắt đầu học ngôn ngữ.

1. Tại sao?

Thứ nhất, việc học bằng tai sẽ tốt hơn so với học bằng mắt. Nếu bạn muốn nói tiếng Anh tốt, bạn phải nghe. Nghe, nghe và nghe nhiều hơn chính là chìa khóa để nói tiếng Anh tốt. Nếu bạn nghe nhiều hơn, bạn sẽ học được nhiều từ vựng hơn. Bạn cũng học được cả ngữ pháp. Bạn sẽ nói nhanh hơn và hiểu những gì người khác nói. Bằng cách này, bạn sẽ học tiếng Anh một cách tự nhiên hơn. Bạn sẽ bắt chước quá trình mà một đứa trẻ học ngôn ngữ.

Các nghiên cứu về việc học ngôn ngữ đã chỉ ra rằng nghe là yếu tố ảnh hưởng lớn nhất trong khả năng ngôn ngữ - đặc biệt là trong giai đoạn đầu đời, kể cả bạn không hiểu những gì bạn đang nghe. Khả năng học từ mới của bạn có liên quan trực tiếp đến mức độ thường xuyên bạn nghe được cách kết hợp âm và hình thành các từ vựng đó. Theo tiến sĩ Paul Sulzberger, các mô thần kinh được yêu cầu để học và hiểu một ngôn ngữ mới sẽ phát triển tự động từ việc tiếp xúc với ngôn ngữ đó.

Quay lại với lối học truyền thống, đi theo giáo trình, tập trung vào đọc, phân tích. Tiếng Anh của bạn vẫn không tiến bộ sau nhiều năm học. Bạn học theo kiểu nghĩ về tiếng Anh, nói về tiếng Anh và phân tích về tiếng Anh. Ngược lại bạn bị bó buộc trong giao tiếp. Không nghe hiểu người khác nói gì, và cũng không thể làm người khác hiểu mình.

Lại nói đến cách hoc tieng Anh ở các nước nói tiếng Anh, họ học tiếng Anh như thế nào? Họ học tiếng Anh bằng cách nghe, nghe và nghe. Đây cũng chính là các mà một đứa trẻ học ngôn ngữ. Trẻ con học tập thông qua nghe. Chúng không học các quy tắc ngữ pháp. Chúng không sử dụng giáo trình. Chúng cũng không làm các bài thi. Tuy nhiên, trẻ con vẫn lĩnh hội được tiếng Anh, bao gồm cả ngữ pháp. Hãy nghĩ đến một đứa trẻ con. Nghe luôn là bước đầu tiên khi chúng tiếp cận một ngôn ngữ. Không có đứa trẻ nào bắt đầu nói trước khi chúng có hiểu biết thông qua việc nghe. Chúng lắng nghe trong một khoảng thời gian dài, cho đến khi chúng hiểu ngôn ngữ đó, chúng mới bắt đầu nói.

Lại nói đến một điều khác, để khẳng định, nghe là việc rất quan trong khi bạn học ngôn ngữ. Nhiều người không hiểu họ có thể hiểu tiếng Anh Viết rất tốt, tại sao họ vẫn không thể nói được? Một lý do là vì hội thoại tiếng Anh thường khác nhiều so với tiếng Anh viết. Từ vựng trong tiếng Anh theo chủ đề nói thường ít trang trọng hơn so với tiếng Anh viết. Trong hội thoại chúng ta thường sử dụng từ vựng có nguồn gốc Saxon hay tiếng Anh cổ, chúng ta sử dụng cụm động từ, thành ngữ và tiếng lóng nhiều hơn, ngược lại tiếng Anh viết lại sử dụng tù vựng có nguồn gốc latin, Pháp. Tiếng Anh nói (đặc biệt là người mới bắt đầu) ít khi là những câu hoàn chỉnh. Và quan trọng nhất là tốc độ nói cũng rất khác biệt. Tốc độ nói rất nhanh, nhanh đến mức bạn không có thời gian để phân tích, suy nghĩ về các quy tắc ngữ pháp. Bạn phải ngay lập tức hiểu và phản hồi. Vậy nên nếu bạn không học bằng phương pháp nghe, tốc độ nói của bạn cũng sẽ chậm như tốc độ độc, phân tích của bạn.

Việc học bằng phương pháp nghe còn mang lại một lợi ích nữa - đó là giảm lỗi lo mà chúng ta thường cảm thấy khi nói một ngôn ngữ khác. Các học sinh thường bị bắt nói quá sớm, trong khi họ vẫn chưa kịp sử lý các thông tin lưu trữ đã buộc phải nói ra. Họ lặp lại các cụm từ, nhưng không hiểu ý nghĩa của chúng. Đó là một cách học không tự nhiên và gây căng thẳng. Vậy nên cách học bằng việc nghe và nói vào đúng thời điểm này sẽ làm giảm áp lực của học viên khi học tiếng Anh.

2. Nghe như thế nào?

Bạn phải lặp đi lặp quá trình luyện tập nghe này. Khi nghe hãy làm cho ý thức của bạn lắng xuống, và chỉ cho phép bộ não của mình hiểu toàn bộ ý nghĩa của bài nói. Bạn không phải cố gắng chọn ra một vài từ đơn lẻ. Bạn không cần lo lắng về những từ bạn không hiểu. Bạn hãy thư giãn và để cho nội dung của bài nói đi qua. Tâm trí của bạn cần mở rộng và yên tĩnh.

Nếu bạn muốn nghe hiểu tiếng Anh bạn phải học các đoạn hội thoại thực, chứ không phải từ giáo trình. Hãy tập trung vào viêc nghe trong một vài tháng, tạo ra khoảng thời gian im lặng để tiếng Anh đi vào tiềm thức. Sau đó hãy nói, bạn sẽ nhận thấy khả năng nói của bạn có nhiều tiến bộ kể cả về ngữ âm.

Khả năng nghe luôn phát triển nhanh hơn khả năng nói. Như bạn có thể tưởng tượng, do trẻ em dành nhiều thời gian để nghe trước khi nói, nên khả năng nghe của chúng luôn cao hơn khả năng nói. Nói cách khác chúng có thể nghe hiểu nhiều hơn những gì mà chúng có thể nói ra. Nên khi bắt đầu trải nghiệm phương pháp học, nếu khả năng nói của bạn không phát triển nhanh như khả năng nghe thì đừng lo lăng, đó là điều hoàn toàn tự nhiên.

Vậy bạn nên nghe gì? Điều quan trọng nhất bạn cần ghi nhớ là bạn cần phải nghe các bài tiếng Anh dễ nghe. Điều này có nghĩa là bạn phải hiểu được 95% những điều được nói mà không cần phải dừng bài nghe hoặc sửa dụng từ điển. Những bài nghe dễ sẽ khiến bạn tự tin hơn. Không những thế nếu bài nghe không dễ, bạn sẽ không học được gì từ bài nghe. Việc này đồng nghĩa với việc bạn sẽ không tiến bộ. Dần dần khả năng nghe của bạn sẽ được nâng cao, khi đó bạn lại tiếp cận những bài nghe khó hơn.

Khi bắt đầu hãy bắt đầu với các chương trình thiếu nhi, chúng khá đơn giản. Chúng có thể là đoạn kể của các câu chuyện cổ tích, các bộ phim hoạt hình… Nếu bạn ở trình đọ nâng cao, có một nguồn tư liệu thực tế tuyệt vời mà bạn có thể sử dụng đó là phim ảnh. Hãy xem các bộ phim Anh, Mỹ và đọc phụ đề. Hãy dùng mp3 hoặc smart phone để luyện nghe ở mọi lúc mọi nơi.

3. Kỹ thuật nghe phim

Trước hết hãy chọn một bộ phim mà bạn yêu thích. Hãy chọn một bộ phim tương đối dễ nghe mà bạn có thể hiểu được hầu hết các từ vựng trong đó. Hãy bắt đầu bằng việc xem cảnh đầu tiên. Chỉ dảnh khoảng 3 đến 5 phút thôi. Hãy bật phụ đề lên. Khi bạn xem, hãy dừng ở những chỗ bạn không hiểu. Tra nghĩ của các từ hay cụm từ đó trong từ điển thành ngữ. Xem lại cảng phim đó cho đến khi bạn biết và hiểu được nghĩa cảu tất cả các từ.

Trong ngày tiếp theo, xem lại cảnh phim đó nhiều lần. Khi bạn đã hiểu được từu vựng, hãy tắt phụ để đi. Sau đó, xem lại cảnh phim, nghe không có phụ đề. Thực hiện điều này trong 4-5 ngày cho một cảnh phim. Mỗi lần xem lại sẽ giúp bạn cải thiện khả năng nghe tiếng Anh của bạn.

Bây giờ, xem lại cảnh đó nhưng hãy thử ngừng sau từng cụm từ. Hãy đọc to từng câu đó. Thực ra, bạn không chỉ lặp lại câu đó mà hãy diễn lại cảnh đó. Bắt chước cảm xúc, biểu cảm khuôn mặt và hành động của họ. Hãy giả vờ bản thân bạn là nhân vật trong phim.

Việc làm này có thể mất cả tuần cho một cảnh phim. Khi bạn cảm thấy mình đã thành thạo một cảnh phim hãy chuyển sang cảnh phim tiếp theo. Để thực sự học có thể bạn có thể mất vài tháng cho một bộ phim. Phương pháp này sẽ giúp bạn cải thiện khả năng nghe, sự lưu loát và khả năng phát âm của bạn. Nhớ thực hiện quá trình này, nếu không bạn sẽ không thu được lợi ích gì.